Dalkeena waa dal ku wanaagsan ganacsiga kala duwan waana dalka ganacsigiisa ka tilaabay xuduudaha oo ay gaareen wadamada dariska ah iyo kuwa shisheba , sidoo kale dalkeena waxa uu fursad u helay in uu ka mid noqdo ururka bariga Afrika oo ganacsigeena sii hormarin kara islamarkaana sameen kara hormaro ganacsi balaaran.
Balse ganacsigeen waxaa ka jira caqabado tira bee loo ganacsigeena ragaadiyey islamarkaana ay dhibaatooyin xooggan ay isku geesanayaan ganacsatada soomaaliyeed .
Magaalada muqisho oo ah caasimada dalka waa magaalo magaalo madaxda dalka waxa ay fariisin u tahay dowladda federalka waa magaalo ay ku nool yihiin shacab kabadan sadax malyan oo qof balse tirakoob sax lama haayo balse waa qayaas sidoo kale waana magaalo ganacsigooda si xooggan uu oga socdo caasimada dalka.
Hormaro kala duwan ayey caasimada dalka sameeneysaa waxaana magaalada ku arkeysaa dhismayaasha casrigaha ee dalkeena Ka dhismaayo waxaana ay caasimada dalka u horseedayaan dhismayaasha casriga ah muuqaal ahaan caasimada in ay isbadasho sidoo kale waxaa dhismooyin qurux badan oo laamiyo ah Ka socdaan magaalada muqisho waana hormarka dalka kasocdo caasimada waxa ay latartameysaa caasimadaha kale ee adduunka sababta hormarkaas socda waxaa qeyb ka ah nabada caasimada oo hagaagtay.
Ganacsiyada kala duwan ayaa caasimada dalka maalinba maalinka Ka sii danbeesa ku soo badanaayo magaalada muqisho ganacsiyadaas waxa ay hormar oga qaadanayaan hormarka dalka balse mararka qaarkood ganacsiyada tiro beel ka ah waxa ay keenaan dhibaatooyin xooggan waxaana ay suuq xumo baahsan ku ridayaan ganacsiyadii badneed ee kala horeeyey taasina waxa ay sababi kartaa in hormarkii ganacsi ee dalka gaar ahaan caasimaddii oo ah isha kaliya ay eegtaan shacabka Soomaaliyeed in uu qaasro waana dhibaato weyn.
Dhalinyaro badan oo iskugu jra gabdho iyo wiilal oo la yimaadeen ganacsiyo wax ko aal ah balse haysata caqabado badan oo tira bee loo ay kamid yihiin in dhalinyarada ay sameestaan hal ganacsi oo isku mid ah taasi oo caqabad weyn ku ah horumarkooda ganacsi ayna qarka u fuulaan in ganacsigooda uu burburo oo ay la soo darsaan shaqala’aan baahsan oo dhibaato ku ah dalka iyo dadka.
Sidoo kale waxaa magaalada muqdisho ku arkeysaa ganacsiyo badan oo tira beel ah islamarakaana hal goob ay ka furan yihiin hal ganacsi oo isku mid ah tusaale waxaad arkeysaa hal leen oo lagu iibinaayo suud kaliya taasina waxa ay caqabad ku noqoneysaa in ganacsiyo badan ay meeha ka baxaan oo uu yimaado bur bur ganacsiyadeed.
Dhanka kale bulshada soomaalida waa bulsho ganacsiga ku wanaagsan balse ayaga ganacsigooda iska bur buriya oo caqabad ku noqda taasi oo aan u wanaagsaneen bulshada ganacsatada ah waxaana looga baahan yahay in ay sida isku dhamaan oo ay isku sameeyaan dib u eegis ganacsi islmarkaana joojiyaan suuq iska saarida ay isku hayaan.
Dowladdka waxaa looga baahan yahay in ay wax Ka qabtaan dhibaatooyinka ganacsi ee dalka Ka jira oo ay u sameeyo sharciyo kala xadida ganacsiyadooda lagana hubiya tayadooda sidoo kalena ay dowladdu ay joojiso ganacsiyada isku midka ah in lagawada furto hal goob ah oo ay u horseedeyso qasaaro.
Dowladda waxaa habboon in ay dhirii galisaa muwaadiniinteeda canshuur bixiyaasha ah kana caawisaa dhibaatooyinka la soo gudboonaado in ay xaliso gacan qabato iyo in ay hormarkooda ay qeeb ka qaadato.
WQ: Abdinaasir Yuusuf Aadan
