12kii bishii May,2022. Madaxweynaha Jamhuuriyadda federaalka Dr. Xasan Sheekh Maxamuud inta uusan ku guuleysan kursiga madaxweyne, maalinkaa wuxuu weydiistay Baarlamaanka in ay codkooda siiyaan, wuxuuna balan qaaday inuu ciribtirayo Khawaarijta Al-shabaab, waxna ka qabanayo amni-darada iyo dib u dhiska hey’addaha Dowladda.
“ Waxaan diiradda saari doonaa oo ugu horeeyo haddii uu Alle yiraahdo waa amniga, oo ah in dalka dib loo xorreeyo, lagana xoreeyo Khawaarijta, la isku furo waddooyinka magaalooyinka si ganacsiga iyo dadka si xor ah isaga kala gudbaan,” Ayuu yiri madaxweyne Xasan Sheekh.
Madaxweynaha oo sii adkeynaya balanqaadkiisii ahaa ciribtirka Khawaarijta Al-shabaab ayaa madaxtooyada qaranka kula kulmay dhammaan madaxda xukuumadda iyo dhammaan madaxweynayaasha maamul gobolleedyada dalka,isaga oo go’aamiyay kulanka ka dib in ciqaab adag la marsiin doono kooxaha Khawaarijta arxanka daran, islamarkaana dowladda hadaf ka dhigatay dabar-goynta argagixisada.
“ Nin kasta oo Shabaab ah waa hadaf,ciidan kasta oo Shabaab ah waa hadaf, qof kasta oo Shabaab ah waa hadaf, sida dadka Soomaaliyeed ay hadaf uga dhigteen u dilayaan iyaguna waa hadaf, agtooda ha ku dhaawacmin hana ku dhiman ka fogow, waala duqeynaa, waa lala diriraa, waa lagu duulaa, waa laga dul degaa, wax walba oo dagaal ku furan yahay ayaa ku furan Al-shabaab,” ayuu yiri madaxweynaha.
Mudo kooban waxa ku hirgalay go’aanka madaxweynaha, waxaa dagaal toos ah lagu qaaday goobihii ay ku joogeen Khawaarijta, ciidamada qaranka oo kaashanaya xoogagga kacdoonka dadweynaha ayaa wiiqay awooddii Al-shabaab ee naf-lacaariga ahaa.
“ Magacii Soomaaliya ayaa soo celiseen, kii ciidanka xoogga dalka Soomaaliyeed soo celiseen, kiiniyaa soo celiseen, waana idin kaga mahadcelineynaa, ma lihin waajibkoodi ayuu ahaaye mahad iyo bogaadin iyo waxaad mudan tihiin abaalmarin intaba,”.
Howlgalkii ugu adkaa ayaa ka dhacay Hirshabeelle gaar ahaan gobolka Hiiraan oo ahaa meelihii ugu adkaa ee Khawaarijta ay ku dhuumaaleysanayeen, waxaana dagaalladaas lagu gaarsiiyay Khasaaro culus, waxaa la dilay horjoogayaal iyo maleeshiyaad Khawaarijta badan oo muddo sanado ah deegaannadaas ku gambanayay.
Guddoomiyaha gobolka Hiiraan Cali Jeyte Cusmaan ayaa xilligaas jeediyay war farxad leh oo ku aaddanaa in Khawaarijtaas ay ku jabeen howlgalladii lagu qaaday.
“ Wallaahi, Billaahi, Tallaahi, waa aniga idin dhaartee Shabaab waa bur buray, qofkii dullinimo ku noolaan lahaa iyo qofkii xoriyad ku noolaan lahaa Shabaab waa bur buray, annaa idin sheegayee, waa bur buray, Shabaab waa tegey, war qof walbow markaa haka cararin waxaadan hubin,”.
Hadalka guddoomiyaha gobolka Hiiraan, wuxuu soo jeediyay Bulshada Soomaaliyeed oo qaarkood madaxa la qaadi la’aa cabsida ay ka qabeen dhagar qabayaasha Al-shabaab ee dhiiggooda banneystay.
Waxaa xusid mudneyd,in furimaha dagaalka ay soo buux dhaafiyay kumannaan naftood huriyaal ah oo diyaar u ah in ay ka qeyb qaataan dagaalka dalka looga sifeynayo Khawaarijta Al-shabaab, iyagoo aan la gambaneyn garab istaagooda isugu jira naf iyo maal.
Odayaasha iyo hoggaanka dhaqanka ayaa ahaa hormuudka ka soo muuqday furimaha hore ee dagaalka, kuwaas oo qaarkood ku Shihiiday sidii Khawaarijta looga dul qaadi lahaa shacabka.“ Waxaan u sheegayaa ummadda Soomaaliyeed meel kasta oo ay joogaan in ay ka qeyb qaataan dagaalkaas socda, nimankan dalka,dadka iyo Diinta ku soo duulay, in meel looga soo wada jeesto, oo aanay maqlin hadalkood, hadalkooda wuxuu daaran yahay dibiga cad ayaan rabaa ee dibiga madoow ma rabo, waxaan idin sheegayaa in doon la isla saaran yahay,” ayaa lagu xusuustaa Alle ha u naxariistee Nabadoon cilmi Hagar ( Nabadoonkii qorriga u qaatay in dalka laga xorreeyo khawaariijta Al-shabaab).
Shihiid Hibaad Cali Dasar ayaa yiri “ Annagoo ah dad rayid oo ku nool tuulo hoostaga degmada Aadan-Yabaal oo la yiraahdo Guulane, waxaa nagu kalifay 8-sano ayaa wadanku naga kireysnaa intaas maal ayaan bixin jirnay, waxay noola yimaadeen in kiradii ay badiyeen, in la bixiyo maal waxay nagu geysay in nala yiraahdo dadkiina keenna carruurtiina, gabdhihiina iyo wiilashiina keenna,
Mid ka mid ah dad xoogagga kacdoonka dadweynaha ayaa ku ammaanay dowladda federaalka sida ay ugu garab istaagtay dagaalka ka dhanka ah Khawaarijta ayaa yiri “Dowladda waa na garab istaagtay, waa noo waabisay, waa kala raacdeysay, waana leysay annaguna waa dhaawac tirnay,dowladda in badan ayay ku mahadsan tahay”.
Iskaashiga ciidanka qaranka iyo Bulshada hareeraha ka joogta ayaa sahlay in maleeshiyada Al-shabaab laga nadiifiyo degmooyinka iyo deegannadii ugu badnaa ee dowlad gobolleedyada Hirshabeelle iyo Galmudug, waxayna dowladda federaalka hadda isku diyaarineysa howlgalka wejigiisa labaad oo ka bilaaban doona deegaannada maamulada Jubbaland iyo Koonfur Galbeed.
Sidoo kale, Madaxweynaha Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya Mudane Xasan Sheekh Maxamuud ayaa Shacabka Soomaaliyeed ayaa guullo wax ku ool ah ka gaaray halganka dib u xorreynta dalka.
Dowladda uu hoggaamiyo madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa ku suntan isla xisaabtam iyo waxqabad, waxayna noqotay mid dhageysata dadkeeda, dhabaha dimuqradiyadda waxaa saldhig u ah Somali heshiis ah dunidana heshiis la ah,”.
