Wax walba wax baa ka dambeeya , adduunkana ma jiro wax aan dan laga laheyn oo la sameeyo , sidaa darteeda ogow ma jiro waxaan ujeedo laheyn.
Dad baa waxay aaaminaan in ay jirto wax la yiraahdo deeq ama gargaar dalalku bixiyaan oo dalal kale siiyaan ama hey’ado sadaqo ay ugu deeqaan dadyow kale iyagoo ka eegaya bini’aadnimo ..inkasta oo marka hore bidhaanta laguu muujiyaa ay taas noqoneyso hadana marna waxaan meesha ka marneyn arrimo kale oo qaarkood qarsoonaan karaan.
Caalamka maanta waxaa ka jirta “Isii aan ku siiyee” ‘Give and Take” ee ma jirto cid wax iska qaadatada oo la siiyo sida qaaradda Afrika laga aaminsan yahay waayo cidda wax ku siisaa waa in ay wax kaa heshaa adigana.
Nidaankan waxaa lagu fuliyaa mabaa’dii la rabo in ay meel marto oo loo bixiyey “Conventions” ama axdiyo taas oo ay wadaan hay’ado u badan kuwa UN-KA oo nidaamyadaas ugu ololeeya in ay hirgalaan mabaadii laga yaabo in aan looga dhaqmin dalkan deeqaha helaya .
Dhismaha axdiyada carruurta lagu ilaalinayo , kuwa lagu difaacayo xuquuqda haweenka ayaa la soo hor mariyaa si loo qurxiyo waxyaabo kale oo laga yaabo in ay qarsoon yihiin oo loogu talagalay in si tartiib tartiib ah dibedda loo keeno.
Mabda’ kugu cusub si laguugu soo galiyo waxay u baahan tahay in waddo dheer loo maro ayna jiraan qaabab la adeegsan karo iayadoo aan la muujin dareen isla markiiba feejignaan keeni kara .
Ummaduhu isla markiiba ma garan karaan madaxda dowladuhuna isla markiiba wey ku adkaaneysaa in ay gartaan dhagaraha ku wajahan ee loo maro habka iskaashiga dowliga ah iyo ka qeybqaadashada tubaha caalamiga ah ee la marsiiyo xaqiijinta mabaadiida qaar ee la doonayo in si aan dareen lahyn loo galiyo wadamo kale .
Waa middan tan keeneysa in dalalka dunida saddexaad lagu dhex fuliyo mabaadii qaarkood dalalkii ay ka yimaadeen dhaqso uga fuli waayey oo sando ay ku qaadatay sida dalalka ku yaalla Yurub iyo Woqooyiga Ameerika .
Ma aha wax cusub in la arko meelaha qaar shuruuc iyo axdiyo lagu celcelinayo golayaasha qaar ee dalalka soo koraya oo la doonayo in marsiiyo si iyaga loogu tijaabiyo wixii dalalkii asal ahaan ay ka yimaadeen hore uga fuli waayey.
Ma aha in lagu sirmo mabaadiiaa la gadyo laguna bixinayo wax kasta si ay u fulaan balse marka hore na looga dhigayo wax ay tahay in aan sameyno oo mujtamaceenu aqbalo iyadoo loo ekeysiinayo wax caddaalad mujtamacu ku gaarayo.
Mujtamacan Muslmka ah waxaa ku filan caqiidadiisa mana aha in jahawareer cusub la galin karo waxa uu rumeysan yahay waayo waddo cad oo kala saareysa xumaanta iyo wanaagga.
Ma noqon karto in wax kasta oo deeq nalagu siiyo ay noqon karaan wax aan bedel ugu bixin karno waxa wanaagsan ee aan innagu leenahay ee ah caqiidadeenna suubban.
WQ: Mohamed Hassan
