Goobaha ay ka dhacaan dagaalada waxay galaaftaan nolosha deegaanka waxay joojiyaan ganacsiga, waxbarashadda iyo adeegyada caafimaadka.
Dhammaan bulshada isku si ayuu u saameeyaa, haddane waxaa jirto reero danyar ah oo aanan la taag ahayn reeraha ladanka ah, kuwaasoo aanan awoodin waxyaabaha aas-aasiga ah oo nolosha lagama maarmaan u ah.
Hooyooyin, carruur iyo waayeelka ayaa la il darnaado bakaca iyo nolosha deegaanada ay nabadgelyada u raadsadaan, guryahoodi ayey ka guuraan, waxayna door bidaan in ay buushash iyo guryo cooshado ka sameynsan ay dhistaan, waxay waayaan biyo, cunto, caafimaad iyo waxbarasho.
Waxaa xirmo wada noolaanshiyaha dadka oo markii hore isku dhex noolaa, waxaa la waayaa shaqooyinkii nolosha lagu dabiri jiray oo ay waayi taankeeda sabab u tahay colaadka iyo khilaafaadka soo kala dhex galay dadkii wada noolaa.
Colaada ayaa keenta in ay dhacdo furiin taasoo sababteeda ay lahaan karto in ay lamaanaha ay kasoo kala jeedaan laba reerood ee colaada ka dhex aloonsantahay.
Miciishada ayaa hawada isku shareerta, iyadoo ay ganacsatada ay kaga faa’ideystaan oo ay lacag ka macaashaan inta ay colaada jirto.
Sidoo kale waxaa hakad ku yimaadaa dalagyada ay beeran jireen qoysaska danyarta ah.
Waxaa jiro maahmaahyo badan oo ku saabsan colaada, waxaana ka midda nabad ayaa naas la nuugo leh, colaad wiil kuma dhashee mid nool bey dishaa, iyo kuwa kaloo badan.
In nabad lagu wada degnaado ayaa wax walba ka muhiimsan, oo ay reeraha is dhexgalaan badhaadhe lagu wada joogo.
Colaada ayaa badanaa keenta saboolnimada sida ah sheegeen cilmi baarayaasha aduunka, waxayna sababtaa sicir barar, nabaad guur iyo cuduro ba’an.
Nabad la’aan waa nolol la’aan, noloshana waxay ku xirantahay xasilooni waarta, bey’ada colaada waxay ka dhigtaa meel aanan lagu soo hirankarin oo lama deggeen ah, waxaana tusaale inoogu filan goobaha lagu dagaalamay oo laga guuray, taasoo ah cid ceyrsila dad, duunyo iyo dugaagba ka hayaameen.
Dadka qaar ayaa ku waaya calooda dad ehelkooda ah, halka kuwa kala ay ku dhaawacmaan oo ay ku waayaan xubno jirkooda ah oo u naafoowa.
30’kii sano ee ugu dambeysay dalalka dhaca geeska Afrika oo ay ka midyihiin Soomaaliya iyo Itoobiya waxaa ka dhacay dagaalo sokeeyo iyo mid argagaxiso, sameynta ugu ballaaran waxay soo gaartay dadka ay noloshooda hooseysa.
Waxaa gaboodfalo ka dhasha dagaalada kuwasoo isugu jira kufsi, jir-dil, dhac iyo xabsi.
Dalka Itoobiya gaar ahaan gobolka Tigrey waxaa ka dhacay dagaalo u dhexeeyey muumulka TPLF iyo dowladda federaalka Itoobiya, dagaalkaasi wuxuu halakeeyey boqolaal kun oo ah dadka dan yarta ah oo ka barakacay guryahooda qaarkoodna ay ku naf waayeen, halka kuwa kalana ay ku hanti beeleen.
WQ: C/wali Daljir
