Taariikhda sannadka Islaamku waxaa lagu tiriyaa bisha (ama dayaxa). Waxaana uu ka koobanyahay 12 bilood kuwaas oo bilwalba tiradeedu ay ku xirantahay dhalashada bisha. Badanaana sannadka islaamku wuxuu noqdaa 12 x 29.53=354.36 maalmood. Taas oo kadhigeysa sanadka Islaamka mid 11 maalmood katiro yar sannadka miilaadiga ama taariikhda loo yaqaan “Gregorian”.
Sannaadka Islaamka waxaa sal u ah Aayadda Quraanka ee suurada “Al-Tawbah” ee macneheedu yahay:
“Tirada bilaha Eebe waa Laba iyo Toban kitaabka Eebe dhexdiisa tan iyo maalintuu abuuray samooyinka iyo dhulka, waxaana kamid ah afar xurmo (gaar) ah leh..” [Suurada Al-Towbah, 36].
Afarta bilood ee xurmada leh waxay kala yihiin:
Muxarram, Dhul Qacdah, Dhul Xijjah, Raja
BILAHA SANNADKA ISLAAMKA
1 Muxarram 7 Rajab 2 Safar 8 Shacbaan 3 Rabic al-Awwal 9 Ramadaan 4 Rabic al-Thani 10 Shawwaal 5 Jumada al-Awwal 11 Dhul-Qacdah 6 Jumada al-Thani 12 Dhul-Xijjah
Bilaha Islaamku waxay bilaabmaan marka bishu soo baxdo, taas oo ah in la arko bisha.
Xisaab ahaan bilaha Islaamka waxaa lagu qiyaasaa in ay ku dhamaadaan 30 ama 29 maalmood. Sannadka Islaamka oo loo yaqaan Hijra waxa uu bilaabmay markii Nebi Muxammad (scw) uu ka haajirey Maka oo u haajirey Madiina, taas oo ku beegnayd sannadkii 622 ee miilaadiga, qiyaastii [16 July C.E. 622].
Xigasho: SomaliTalk
Fadliga Soonka Maalinta Cashuuraa’ una faa’idee Ehelkaaga Iyo Asxaabtaada. Walaal Ka Faa’iidayso khayrka maalmaha sida gaarka ahi Alle SWT u fadilay una yeelay ajir ka badan maalmaha kale, Aan ka faa’iidaysanno maalmaha khayrka badan ee Illaahay inoogu deeqay, maalmahaas waxa kamid ah soonka maalinta Caashuuraa’.
Maxaa Loo Soomayaa Maalmahan?
Abu Qataada (rc) wuxuu yidhi:
Nabiga (SCW) ayaa la weydiiyey soonka maalinta Caashuuraa’ (maalinta 10aad ee bisha 10aad, Muxarram ee sannadka Hijriga ah) markaasuu yiri: {waxaa lagu dhaafaa (denbigii) Sannadkii tagey}. Muslim ayaa wariyey.
Maalinta Caashuuraa’ ee uu Rasuulku (S.C.W) fadligeeda ku sheegay xadiiska kor ku qoran iyo axaadiis kale oo badani waxaa sunne ah in la soomo iyada iyo maalinta ka horraysa ee Taasuucaa’.
Waa maalin fadli badan ummadaha oo dhanna ay weyneeyaan. Waa maalintii uu Ilaahay badbaadiyey Nabi Muuse (c.s.) isla markaana uu halaagey Fircoonkii Ilaahnimada sheegtay.
Markii uu Rasuulku (S.C.W.) usoo haajirey Magaalada Madiina wuxuu la kulmay Yuhuuddii halkaas degganeyd oo soomaya, markii la weydiiyeyna waxay sheegeen in ay maalintani tahay maalintii uu Rabbi (s.w.) halaagey Fircoon ee uu badbaadiyey Nabi Muuse (c.s.). Markaas ayuu Rasuulku sheegay in aynu innagu Nabi Muuse (c.s.) ka mudannahay ama ka xigno Yuhuudda, sidaas darteedna ay tahay in aynu Soonno.
Guud ahaan Soonka Caashuuraa waa sunne fadli dheeraada leh ee ma aha Waajib. Ilaahay waxaan ka baryaynaa in uu na waafajiyo innagana aqbalo soonka Caashuuraa’ iyo Acmaasha Saalixa ah oo idil.
Xigasho: ceegaag.com
WD: Ibraahim Warsame