Soomaaliya ayaa muujisay sida ay u diidan tahay heshiiskii ay Itoobiya oo aan bad laheyn dhul xirana ah la gashay Jamhuuriyadda iskeed isku magacowday ee Somaliland , kaas oo la sheegay in Itoobiya uu suurtagalinayo in ay Somaliland oo in ka badan soddon sano ka hor sheegtay in ay ka go’day Soomaaliya balse aan helin wax aqoonsi ah oo caalami ah.
Arrintan muran fara badan iyo caro ayaa ka dhalatay waxaana inta badan la isweydiinayaa : Itoobiya aqoonsigeeda muxuu u soo kordhin karaa Somaliland?.
Tan waxaaba ka horreeya waayo ayo cidda Heshiisku dhexmaray ?
Itoobiya cid aan dowladda Soomaaliya aheyn heshiis ma kala geli kartaa dhul iyo bad Soomaaliyeed ?
Sidoo kale waxaa la is weydiin karaa : Maxay Somaliland maamulkeedu ku bedelanayaan bixinta deked, saldhig ciidan iyo badda ?
Muuse Biixi Cabdi wuxuu sheegay markii uu Hargeysa ku soo laabtay in Itoobiya ay noqon doonto dalkii ugu horreeyey ee caalamka ee aqoonsada Somaliland sida uu yiri.
Su:aalahaa oo dhan ma aha luwo jawaabtoodu caddahay waxaana ka soo baxay falcelino kala duwan.
Sidoo kale dowladaha caalamka laftooda siiba Mareykanka , Ingiriiska, Midowga Afrika iyo IGADD siyaabo aan is laheyn oo kala duwan ayey uga hadleen arrintan qaarkoodna waxaa ka muuqatay in ay ka cago jiidayeen in ay si cad u sheegaan in Itoobiya soo faragalisay arrimaha Soomaaliya ayna wax u dhintay qaranimada Soomaaliyeed.
Dhinacyo kale marka laga fiiriyo arrintan waa mid xiisaddeeda wadata oo gobolkan geeska Afrika galin karta loolan hor leh iyo tartan ay ku tartamaan dalal siyaasad hoose isku haya ayna labada dhinac ee Soomaaliya iyo Itoobiya ay kala taageeraan sic id waliba u ilaashato danaheeda geeska Afrika siiba dalal ay ku jiraan Masar, Imaaraadka Carabta , Ingiriiska , Sacuudiga , Ereteriya iyo kuwo kale taas oo sii cakiri karta xaaladda.
Sidoo kalena waxay arrintani ay qalqal gelin kartaa shuruucdii u taallay Midowga Afrika ee dhinaca xuduudaha iyado sidoo kalena meel ka dhac ku ah heshiisyada diblomaasiyeed ee caalamiha ah.
Haddii ay arrintan si dhab ah heshiiskan is afgarad u saxiixdo Itoobiya wuxuu noqonayaa in Itoobiya si cad u kala geysay midnimada Soomaalida maalna uga dhacday.
Wuxuu sidoo kale soo gabagabeyn karaa heshiiskan xiriirkii wanaagsanaanayey ee in muddo ah u dhaxeeyey Soomaaliya iyo Itoobiya
“Heshiiskaas waa waxba kama jiraan “ ayey tiri dowladda Soomaaliya si carol eh ayeyna uga jawaabtay iyadoo shacabka Soomaaliyeedna ay isugu soo baxeen bannaanbaxyo ay ku muujinayaan shacuurtooda kuna diidan yihiin arrintaa .
Madaxweynaha Somaaliya Xasan Sheekh Maxamud iyo Ra’iisul wasaarihiisa labadaba waxay jeediyeen hadalo kulkulul oo ay ku sheegeen in aan la oggolaan Karin in taako ka mid ah dalka Soomaaliya ay qaadato Itoobiya ayna Soomaaliya difaacaneyso Qaranimadeeda.
Sidoo kalena Soomaaliya waxay u yeeratay danjiraheedii dalka Itoobiya taas oo muujineysa heerka carada ka dhalatay arrintaa ay gaarsiisan tahay.
WQ: Maxamed Shiil Xasan
