Sacirka saliida ayaa aad looga Cabsi qabaa in uu saro u kaco taasi oo keentay in qiimaha suuqyada caalamka ay hoos dhac weyn ku yimaadeen saliidda cayriin, waxaana loo aaneenayaa dagaaladii Ka billowday dalka Ukraine sanadkii la soo dhaafay bilowgiisii.
Haddaba waxay taasi keentay in isbaddal dag dag ah uu ku yimaado suuqyada caalamka ayna sara u kaceen dhamaan Shixnadaha kala duwan saliida, gaaska iyo kuwa badan ay ku yimaadeen qiimo koror xad dhaaf ah.
Waxaa sidoo kale, sara u kac xooggan ku yimid suuqayada caalamka qiimaha la kala iibsado Gaaska oo dhamaan dunida laga dareemay oo ay ugu horeeyso dalkeena soomaaliya oo qiimaha shidaalka uu kacay taasina waxa ay keentay in wadayaasha gaadiidleyda kala duwan sida bi’elka iyo moota bajaajka ay iyana kordhiyeen qiimaha lagu raaco.
Waxay u sababeynayaan qiimo kororka ku yimid gaaska, shacabka Soomaaliyeedna aad ayey uga walaacsan yihiin arrimahaas qiimo kororka ah waayo waxaa yar daqliga dadka soo gala maalintii.
Ku dagaalanka dhaqaalaha adduunka ayaa sidoo kale marba marka Ka sii danbeysa sara u sii kacaayo iyada oo wadamada inta badan soo dhoofiya Gaaska iyo saliida ay yareeyeen iibinta gaaska iyo saliida.
Sidoo kale, waxaa jira waddamo badan oo iyagana joojiyey Shixnadaha muhiimka ah in ay u dhoofiyaan suuqayada caalamka waxaana ay u sababeynayaan in ay dhacaan isbaddalo xooggan oo adduunkoo dhan laga cabsi qaba in uu ku yimaado.
Waddan walba Shixnadihiisa muhiimka ah keyd ayuu Ka dhigtay siiba Dowladdaha Ruushka iyo Sucuudiga oo ah labada dal ee ugu soo saarka badan batrolka una dhoofiya suuqayada caalamka.
Dhawaan labadaasi dal kulan ay yeesheen waxa ay uga hadleen sidii ay Ka yeeli lahaayeen batroolka ay u iib geeyaan suuqayada caalamka ayaga oo isla qaatay in la dhimo dhoofinta batrolka iyo saliidda la iib geeyo ayaga oo uga gol leh dagaalka dhaqaale ay kula jiraan wadamada Reer Yurub iyo Mareekanka.
Haddaba taasi waxa ay halis ku tahay dunida saddexaad iyo adduunka intiisa kale oo inta badan ku tiirsan Saliidda iyo batroolka caalamka.
Heshiiskaas ay gaareen wadamada Ruushka iyo Sucuudiga ayaa walaac xooggan dunida ku reebtay ayada oo haatanba laga dareemayo suuqyada caalamka sicirka oo sara u kacaayo taasina waxa ay keentay in dalwalba uu keentkiisa ilaashado balse waxaa halis galaaya wadamada aan soo saarin Gaaska iyo Saliida ama wadamada aan laheen wax kheeraad ah.
Hadaba dalkeena Soomaaliyeed maxaa xal u ah.
Dowladdeena Soomaaliyeed waxa looga baahan yahay xal istaaraatijiyadeed oo looga gaashaamanaayo isbadalada dhaqaale ee adduunka Ka socda iyo isbadalada guudba ayada oo keeneysa qorshooyin lagu soo saaraayo kheeraadka dalkeena oo ay ugu horeeyaan Tacabka Beeraha, Kalluunka, Kheeraadka Saliida iyo Gaaska si looga gaashaanto isbadal dhaqaale ee adduunka Ka socda taasi badalkeeda aysan shacabkeena Soomaaliyeed aysan u dareemin qiimo kororka ku yimaada Shixnadaha, gaaska iyo saliidaba.
Ugu danbeyn shacabka Soomaaliyeed waxaa dhankooda looga baahan yahay garab istaag xooggan in ay u muujiyaan dowladda oo mustaqabalkoooda Ka shaqeeneysa waxaana sidoo kale shacabka looga baahan yahay ku dadaalista Tacbashada beeraha, soo jalaabashada kalluunka iyo sii labajabaarida hal abuurada dhaqaale si uu dhaqaalaheena sara ugu kaco.
WQ: Abdinaasir Yuusuf Aadan