XILKU WAA MEERTO EE XEER JAJAB MAAHAN

Soomaalidu waxay laheyd hidde iyo dhaqan waxayna aad iyo aad isaga ilaalin jirtay hunguri xumada boobka iyo wax jecleysiga haddii waqtiga jiilaalka ah ay neef geela qashaan waxay lahaayeen saami qaybsi wax la yiraahdo oo waxaa lagu saleen jiray sida qaaraanka oo kale ay reeruhu u bixiyaan.

Wakhtiga culeys yimaado sida magta oo kale ay qaybsanayaan waxaa la dhigi jiray gogol waxaana si miiran oo raalli leysaga yahay loo wadaagi jiray qaaraankii magta iyo wax walba oo soo siyaada, sida quraan akhriska, duugta, iscaawintaa sii ba qofka jiran oo kale iwm.

Haddaba, maanta waxaa murug iyo jaha wareer ku riday dadka soomaaliyeed jagooyinka siyaasadeed markii aan qaybsaneyno waxaa dhasha buuq iyo xasarado mararka qaarna waxaa dhacda in dagaallo la isaga hor yimado oo dad iyo maalba ay ku baaba,aan.

Waxaa kale oo taas kasii daran qof ayaa jago mudda gaaban loo dhiibayaa wuxuu moodayaa inuu isaga leeyahay oo xisaabtaba uguma jirto in saaxibkii kale berrito la keeni karo.

Haddaba, adigoo raalli ah oggoloow in xilka laguu dhiibay shalay maantana lagaa qaadi karo xilku dadka ayuu u dhaxeeyaa ee maahan sidee aniga leyga qaadi karaa ama beesheyda ayaa iska leh xilkaan waana fikrad qaldan taasi.

Ma jiro qof xaq u leh in uu xilka iska maamusho ama uu iska hayo sidii dhaxalkii oo kale, haddii howlaha socda aad xagal daaciso jagada waa lagaa qaadaa waxaana laguugu beddelayaa qofka u heelan shaqada oo u adeegaya bulshada inteeda kale.

Haddii qof waliba xilkii loo dhiibay dayaco ama uu musuq maasuqo dowladdu waxay ku qasban tahay in ay dadka ka hor wareejiso baddelkiisana la keeno, taa daraadeed waa in qof waliba marka hore muujiyaa hufnaan shaqo iyo maamul wanaag dadku raali ka wada yihiin.

Dhibaatada ugu weynna waxay ka jirtaa in qofka markiisa horeba lagu soo xusho nin jecleysi, qabiileysi, goboleysi iwm.

Qofka haddii lagu soo xulo karti, aqoon, hufnaan shaqo, iyo u qalmidda shaqo waa wax laqaadan karo, waa in marka hore xulashada ay tahay maxaad taqaannaa aysan arrintu noqon yaa taqaanna.

haddii aan sidaas oggolaanno wax badan ayaa noo hagaagaya soomaaliyeey ee halla ogaado, xilkuna waa meerto oo ma lihid kaligaa ee lasoco u danee dalkaada iyo dadkaaga ee adigu ha daneysanin berritana waxaa dhici karta haddii wanaag lagaga bartay in xil kale laguu dhiibo ee sidaas talada ku darso.

WQ: Abwaan Gabayre