Maqaalkeena maanta waxaa ku soo qaadaneynaa taariikhda gobolka galgaduud
ee Bartamaha Soomaaliya oo ah mid ka mid ah gobolada Soomaaliya kuwooda ugu baaxadda weyn.
Galgaduud waxeey xuduud dhuleed la wadaagtaa Gobolada Hiiraan Dhanka koofur-galbeed shabeellaha dhexe dhanka koofurbari ee saaran xeebta badeweynta hindiya, oo jihada bari kasaaran iyo Gobolka Mudug oo waqooyi ka saaran, Galbeedkana waxaa ka xiga xaduud beenaadka soomaali galbeedda ku jirta gacanta gumeeystaha xabashida ee isku magacaawda Itoobiya.
Macnaha Galmudug waxaa weeye Galgaduud iyo Mudug oo leys raacshay halkaasna waa midiowga labada gobol ayuu tilmaamayaa magacaas, dhuusamareebna waa caasimadda galgaduud iyo mudugba laakiin Gobolkan oo leh deegaanno cajaa’ib ah oo juquraafi ahaan, macdan iyo deegaan ahaanba Soomaalidu ku taqaan, Tusaale ahaan Dhagaxa Gibsonka loo yaqaano ee Ceelbuur oo Soomaaliya iyo carabaha oo dhan laga isticmaalo oo laga sameeyo dabqaadyada, burjikooyinka…IWM ayaa laga helaa
aridibaaxa loo iibgeeyo dal iyo dibad oo uu gobolkani la qeeybsado Hiiraan oo ku deegaan ah.. iyo digir gaduudda soomaalidu u taqaanno digirta ceelbuur iyo falfaliirta intaasoo isku wada jira ayaa laga helaa gobolka.
Deegaanada iyo degmooyinka qadiimka ah ee waa weeyn ee gobolkaan hoos yimaada waxaa ka mid ah, ceel buur Ceeldheer, Mareeg, Masagawaay, Qod-Qod, Galhareeri, Ceelgaras, dhuusomareeb, Ceel-lahelay, sinadhaqo, Cadaado, Godinlabe, Mareergur, Balan-Balle, Ballicad, Gadoon, Guriceel, Ceeldheere, Gerijir, iyo degmada diri, bargaan, wabxo iyo Xeraale. waxaa kuwaasna sii hoostaga tuulooyin iyo beello aad u faro badan.
xagga juqraafiga dulka xeebtu waa deex kadiifad cagaaran oo kale ah xooluhuna cowska afka kama qaadaan duurjoogta iyo xooluhuna isma cunaan dadkuna ugaarta ma laayaan oo waxeey ka aaminsan yihiin in ay iyagu idaha leeyihiin ugaartuna tahay xoolo jinni!
Cadaado iyo caabudwaaq waxaa u dhaxeeya dhul lagu qiyaasi kari 60km oo isku wareeg ah, waxaana loo yaqaanaa bangeelle dhulkaas waayadii hore ugaar kaliya ayaa joogtay hadase waxaa daaqa geella
sidoo kale, waxaa ku yaalla cows dadka iyo xoolaha kala qarinaaya oo aad u dheer, aagga caradda gaduudan ee balliyada badan waa dhulka aricadka lagu dhaqdo wuxuu leeyahay dhir iyo howd aad u baaxad weeyn
waxaa ka baxa geedka soomaalidu ku faanto oo aan adduunyada meel kale ka bixin ee la yiraahdo Gudda, amase geedka Yicibta, xagga hiiraan xigta waa wada dhul biyo iyo buuraleey ah qurux badan daawashada indhahana uroon.
WQ: C/salaam M. Yaasiin
