TAARIIKHDII MADAXWEYNE AADAN CABDULLE CISMAAN (AADAN CADDE)

Mudane Aadan C/lle Cismaan Daar waxuu ahaa Madaxweynihii ugu horeeyay ee Jamhuuriyada Soomaaliya, Wuxuu kaalin muhiim ah oo aanan la iloobi Karin ka soo qaatay Halgankii Gobonimada doonka umada Soomaaliyeed ee lagu raadinayay Xuriyadda.

EEBE ha u naxariistee Marxuum Aadan waxaa uu dhashay sanadkii 1908- dii waxaana uu ku dhashay magaalada Balad wayne ee xarunta Gobolka Hiiraan, Wuxuu wax barashadiisa ku qaatay magaalada Muqdisho iyo dalal dibadda ah.

1944-tii wuxuu ku biiray Ururkii Dhallinyarada ee Gobanimadoonka Soomaaliyeed ee SYL, wuxuuna ururka ka noqday xubin firfircoon isagoo ka qabtay xilal kala duwan oo sar sare.

1960-kii markay xornimada qaadatey Jamhuuriyadda Soomaaliya ayuu noqdey Madaxweynihii ugu horreeyay ee dalka Soomaaliya oo si Dimuqraadiyadi ku jirto loo doortay.

Intii uu xilka haayay wuxuu aad ugu dadaalay, sidii ay xuriyad u heli lahaayeen Goballada kale ee Soomaaliyeed ee wali ku jiray Gacanta Gumaystaha, samaynta Shuruucda dalka, Sare u qaadidda Waxbarashada, Dhismaha Ciidammada iyo Arrimo kale oo muhiim ah.

Madaxweyne Aadan Cabdulle wuxuu xilka Madaxweynaha Soomaaliya haayay intii u dhaxeysay 1960-kii ilaa iyo 1967- kii, wuxuuna noqday madaxweynihii ugu horeeyey ee Afrikaan ah oo si Dimuqraadiyad iyo Wadaninimo ku jirto uga daga xilka madaxweynanimada.

Dadka yaqaanay Madaxweynaha waxay u ku tilmaamaan inuu ahaa nin Waddani ah oo jecel dadka iyo dalka, sidoo kalana aanan waligiis lagu tuhmin kala fogaynta dadka iyo waxa loogu yeero Musuqmaasuqa.

Allaha u naxariistee Bishii June 8-dii, 2007-dii ayuu Mudane Aadan Cadde Madaxweynihii ugu horeeyey ee Soomaaliya, ku geeriyoodey magaalada Nairobi ee Dalka Kenya.

SYL Ururkii Dhallinyarada Soomaaliyeed ee SYL waxaa la aasaasay 1943-dii, waxaa ay ahaayeen dhallinyaro da’doodu u dhxeeya 15-33 jir, waxay u midoobeen sidii dalkaan oo markaas gacanta ugu jiray Gumaystaha ay xuriyad u gaarsiin lahaayeen.

Waxaa jiray qodobo ay ku heshiiyeen Dhallinyaradaan kuwaas oo ay sal dhig u ahaayeen.

1-In laga wada shaqeeyo sidii loo gaari lahaa Soomaaliya oo xor ah.                                                        2-In hal meel looga soo wada jeesto oo lala dagaallamo Gumaystaha.                                             3-In leesku keeno dhammaan Dadka Soomaaliyeed ee uu Gumaystaha kala qayb qaybiyay.                                                                                                                                                       4-In laga fogaado Qabyaalada iyo wax kasta oo keeni kara Qilaaf iyo Dadka Soomaaliyeed ay kala qaybsamaan iyo qodobo kale oo muhiim ah.

Ururkii SYL si deg deg ayuu ugu baahay dalka oo dhan ka dib markii uu xafiisyo ka furtay goballada dalka oo dhan waxaana Durbadiiba taageeray qaybaha kala duwan ee Bulshada Soomaaliyeed kuwaas oo dhammaantoodba u oomanaa Xuriyada.

Haddaba aan xasuusano Magacyada 13- kii dhalinyaro ee SYL kuwaasi oo kala ahaa.

  • Maxamed Cali Nuur 2- Dheere Xaaji Dheere. 3- Huudoow Macallin Cabdullaahi 4- Maxamed Faarax Hilowle. 5- Daahir Xaaji Cismaan Dhega wayne. 6- Cismaan Geedi Raage. 7- Cali Xasan Maslax Barduuro. 8- Cabdiqaadir Shiikh Sakhaawadiin. 9- Maxamed Cabdulaahi Xayeysi. 10- Yaasiin Cismaan Sharmake. 11- Xaaji Maxamed Xuseen Maxamed. 12- Maxamed Xirsi Nuur siidii. 13- Maxamed Cisman Baarbe.

Ugu danbayntii Dhallinyaradaan Soomaaliyeed ee ku midaysnaa SYL waxay ku guuleystay 1960-kii inay Xuriyad gaarsiiyaan Goballada Waqooyi iyo Goballada Koofureed, iyadoona maanta lagu naaloonayo Xurriyadaas qaaliga ah.

WD: Waaxda Qoraalka iyo Wargeysyada