Dalkeena waxaa Ka socda dhismayaasha wadooyinka waa weyn ee dalka oo ay wado dowladda faderaalka Soomaaliyeed ayada oo Ka fulineyso guud ahaan dalka maadaama ay dowladeenu ay dib u kabasho sameeneyso.
Dhismaha wadooyinka waxa ay kasocdaan magaalooyinka waa weyn ee dalka sida magaalada muqisho oo wadooyinkeedii lawada dhisay sidoo kalena waxaa ladhisay laamiyaal isku xira muqdisho iyo afgooye, muqdisho iyo balacad taasina waa hormarka ay gaartay dowlada iyo dalkaba.
Sidoo kalea waxa uu dhismooyin laami uu kasocdaa maamulada dalka gaar ahaan maamulada Bultlaand iyo Soomaaliland.
Haddii aan ku hormaro maamulka Bultlaand ayaa dhisay wadooyin badan oo muhiim u ah dalka iyo dalka sidoo kale maamulka Bultlaand waxa uu madaa dhismooyinka laamiyo kale ee lagu hormarinaayo dalka waxaana Ka qeyb qaadaneeyso oo kaalin weyn ku leh dowladda federaalka Soomaaliyeed oo dhaqaale iyo garab ladaba taagan.
Hadaba dhismaha wadooyinka hormarka dalka kaalin weyn makuleeyihiin?.
Haa waa ay ku leeyihiin kobaca dhaqaalaha dalka, dhismaha wadooyinka dalka waa isku xiraha dadka , Ganacsiyada , kaabayaasha dhaqaale taasina waxa ay keeneysaa in dhaqaalaha dalka uu waxbadan iska badalo.
Dhismaha jidadka lasaaray laamiyada waxa ay keentaa hormar baaxad leh sababtoo ah waxaa dadka Soomaaliyeed iyo dadyoowga kale u sahlanaaneyao isku socodka wadooyinka, isweedaarsiga Ganacsiyada Kala duwan oo ay keeneyso in dhaqaalihii waxbadan ay iska badalaan.
Dadka Soomaaliyeed faa’iido weyn ayaa ugu jirta dhismooyinka laamiyada haddii aan tusaale u soo qaadano wadooyinka isku xira muqdisho iyo afgooye, muqdisho iyo balacad oo ah ilaha ganacsi oo ay Gobolka banaadir ku tiirsan tahay marka la eego waxaa muuqaneyso in ganacsiyadii isku socodkoodii ay sahlanaadeen oo gaarigii kasoobaxa Balacad, Afgooye ay saacado yar Muqdisho ay ku soo gaaraan taasina waxaa keenay dhismayaasha wadooyinka oo sahlaya in dhaqaalihii uu kobco.
Dowladdu iyana faa’iido weyn ayey Ka heleysaa sababtoo ah wadooyinka dhisan waxa ay sahlaan isku socodka ganacsi taasina dowladdu waxa ay u sahleeysaa in ay Ka hesho cashuur badan oo ay dowladdu ay shaqaaleheeda siiso iyo sidoo kalena ay ku hormariso kaabayaasheeda dhaqaale.
Ugu danbeyn kobac dhaqaale oo xooggan ayey keenaan haddii ay wadooyinka dhisan yihiin waxaana dadka kala talin lahaa in ay ilaashadaan wadooyinka loo dhisay sidoo kalena ay isxil qaan ku dhistaan laamiyo badan oo isku socodkooda iyo ganacsigooda sahlaayo.
WQ: Abdinaasir Yuusuf Aadan
