Dowladda Mareykanka ayaa lacag dhan 9 milyan oo dollar oo isugu jirta Hub, Gaadiid, Agab caafimaad iyo qalab kale siisayCciidamada Xoogga dalka Soomaaliyeed, si ay uga caawiyaan la dagaalanka kooxda xagjirka ah ee Al-Shabaab.
Qalabkan oo si rasmi ah loogu deeqay xafladii 8-dii Janaayo ee sanadkan, ayaa isugu jirtay Gaadiid taageero iyo dhismo ah, Agabka qaraxyada, agabka caafimaadka, qalabka dayactirka gaadiidka iyo hubka. iyadoo Sahayda ugu badan loo raray dowlad goboleedyada Hishabeele iyo Galmudug, si loogu taageero ciidamada Xoogga Dalka Soomaaliyeed.
“ii ogolaw in aan dowladda Mareykanka u gudbiyo mahadnaqa Dowladda Federaalka Soomaaliya ee ku aaddan taageerada joogtada ah ee ay siiso geeddi-socodka nabadeynta Soomaaliya iyo taageerada la dagaallanka argagixisada,” ayuu yiri Wasiirka Gaashaandhigga Cabdulqaadir Maxamed Nuur Jaamac, waxaa kaloo uu yiri:- “Taageeradan waxay ku soo beegantay waqti xasaasi ah ciidamadeena annagoo kor u qaadayna awoodooda dagaalka lagula jiro al-Shabaab.”
Markii loo doortay Madaxweynaha JFS Mudane Xasan Shiikh Maxamuud May 2022-kii, dawladdu waxay ku dhawaaqday “dagaal guud” oo ka dhan ah ururka Argagixisada, kaas oo aafeeyay Qaranka muddo tobanaan sano ah.
Al-Shabaab waxaa ku adkaatay in laga adkaado, iyagoo isku dhex milmay bulshada Soomaaliyeed hadafkooda ah abuurista dowlad Islaami ah oo xagjir ah. Wakaalada Wararka ee AP ayaa ku warantay in kooxdan xagjirka ah ay ku xeel dheeraatay ka faa’iidaysiga kala qaybsanaanta qabaa’ilka iyo inay malaayiin dollar ka qaataan ganacsiyada iyo beeralayda sanadkiiba, iyagoo doonaya inay ku soo rogaan khilaafada islaamka, iyadoo Muqaawamada ay weli tahay caqabada ugu weyn ee dhanka amniga ee dalka, waxayna gacanta ku haysaa qeybo badan oo ka mid ah koonfurta dalka, waxayna sii waddaa weerarada halista ah ee ka dhanka ah Rayidka iyo Ciidamada Caalamiga ah.
Meelaha ay maamusho, Al-Shabaab waxay si gaar ah uga fulisaa tafsiirka shareecada, waxayna mamnuucday waxyaabaha ay ka midka yihiin filimada, muusiga, sigaarka, dharka reer galbeedka iyo xiiritaanka gadhka.
“Dhagax iyo googoyn ayaa lagula kacay dad looga shakisan yahay inay sinaysteen iyo tuugo,” ayay tiri Golaha Xiriirka Dibadda, “Isla markaa, kooxdu waxay mamnuucday la shaqeynta hey’adaha bani’aadamnimada, taasoo abuuraysa caqabad aad u xun oo ku wajahan abaaro aan horay loo arag.”
Abaaruhu waxay ku riixeen dadweynihii dalka inay qarka u saaran yihiin masiibo. Xayawaanku waa dhimanayaan, dalagyadii waa engegeen, malaayiin qofna waa ay gaajoonayaan. Abaaraha ayaa Soomaalida ku qasbay in ay isaga tagaan bulshada ay maamulaan Al-Shabaab oo ay raadsadaan guryo ku meel gaar ah.
Soomaaliya ayaa sheegtay in tan iyo bishii Agoosto 2022-kii in ka badan 1,200 oo dagaalyahanno ah lagu dilay weerarrada Qaran ee soo cusboonaaday, inkastoo aan la xaqiijin karin wararkaas. Balse Wakaaladaha Wararka ayaa ku waramaya in shaqa joojintii ugu dambeysay ee Soomaaliya ay bilaabeen inay muujiyaan natiijooyin fiican.
Bishii Agoosto 2022-kii, dad deggan tuulo ku taal bartamaha Soomaaliya waxay ogaadeen in ciidamada Soomaaliya ay ka saareen dagaalyahannada al-Shabaab magaalooyinka deriska la ah, warbixintu waxay kaloo xustay in Koox yar oo ka mid ah dadka tuulada ay si qarsoodi ah ula kulmeen taliyeyaasha Ciidamada Soomaalida, waxayna ku heshiiyeen inay hubka qaataan, “ku biiraan maleeshiyaad maxalli ah oo ka barbar dagaallamaya ciidamada Soomaalida ee dagaalladii miyiga ah ku qabsaday noocyo badan oo hub ah” Wakaaladda Wararaka Maraykanka AP ayaa tiri.
La taliyihii hore ee dhinaca amniga ee dowladda Soomaaliya Samiira Geyd ayaa sheegtay in taageerada shacabka ee ciidamada qaranka ay tahay mid cusub kadib sanado badan oo ay jireen cadaadisyo xagjir ah.
“Tani wali waa weerar cajiib ah maadaama, ay tahay markii ugu horreysay ee aan aragno baraarugga Muwaadin oo ay taageerto dowladda federaalka,” ayay u sheegtay AP. Horay Soomaalidu waxay daawaanayeen Ururo ay ka mid yihiin Midowga Afrika iyo ciidamo ka socda Itoobiya iyo Kenya oo daris la ah Soomaaliya.
Bishii Janaayo, in ka badan 300 oo Culimaa’uddiin ah ayaa ku kulmay Muqdisho si ay ugu dhawaaqaan inay taageersan yihiin dagaalka uu dalka ka ka socda ee ka dhanka ah kooxda xagjirka ah, iyadoo Idaacadda Codka Maraykanka ay sheegtay in kulankani uu yahay kii ugu horreeyey ee muddo sanado ah ay isugu yimaadaan culumaa’udiinka Soomaaliyeed oo ka kala socda qeybaha kala duwan ee bulshada Soomaaliyeed si ay uga dhiidhiyaan Argagixisada, waxaana ka qeybgalay xitaa kooxda Dariiqooyinka kala duwan.
“Waxaan ku faraxsannahay guusha ay ka gaareen ciidamada ammaanka Soomaaliya dagaalka taariikhiga ah ee ay ku xoreynayaan bulshooyinka Soomaaliyeed ee ku dhibaateysan Al-Shabaab,” ayuu yiri Safiirka Mareykanka ee Soomaaliya Larry André. “Kani waa olole ay Soomaali hormuud ka tahay oo ay Soomaali la dagaalantay.”
ADF STAFF, Waxaa Turjumay oo Diyaariyay C/llaahi Ruush
