BOGGA DHACDOOYINKA GXX101 EE 13-KA FEB 2023 ————————————————————————————————————-WAA TEE MAGAALADDA SOOMAALIYEED EE KU GUULEYSATAY ABAALMARINTA?

Hay’adda Qaramada Midoobay u qaabilsan dhallaanka ee UNICEF, ayaa ku dhawaaqday in magaalada Berbera ee Jamhuuriyadda iskeed ugu dhawaaqday madaxbannaanida ee Somaliland, ay ku guulaysatay abaalmarinta maamulka magaalooyinka carruurta u fiican.

 

UNICEF ayaa sheegtay in maamulka magaalada Berbera uu ku guulaystay inuu adeegyada asaasiga ah u dhaadhiciyo gudaha.

Hay’adda waxay sheegtay in tan iyo 2014, ay magaalada dhaqangelinaysay hannaanka adeegyada dadka lagu gaarsiiyo waxyaabaha aasaasiga ah, iyadoo maamulka magaalada uu wax ka qabtay adeegyada asaasiga ah sida caafimaadka iyo waxbarashada iyagoo la shaqeynaya dowladda Somaliland iyo UNICEF-ba.

Sida ay sheegtay UNICEF, Intaas waxaa sii dheer in dowladda hoose ee Berbera ay sare u qaadday miisaaniyadda iyagoo kharashka magaalada uga soo xarooda u adeegsaday bixinta adeegyada asaasiga ah, oo ay miisaaniyadda waxbarashada iyo caafimaadka ka soo qaadeen illaa $40,000 oo doolar oo la isticmaali jiray 2014 halka ay 2021 gaarsiiyeen $1,339,872 oo dollar.

TIRADA DHIMASHADA DHULGARIIIRKII TURKIGA OO SII SIYAADAY

Kooxaha samatabixinta ayaa ku shaqeynaya qabow daran iyo roob mahiigaan ah xilli ay iskudayayaan inay soo badbaadiyaan dad loo malaynayo inay ku hoos jiraan burburka ka dhashay dhulgariir xooggan oo ku dhuftay koonfur bari waddanka Turkiga.

In ka badan 4,300 oo qof ayaa ku dhintay dhulgariirka halka in 15,000 oo qof oo kalana ay ku dhaawacmeen Turkiga iyo xadka Suuriya, kaddib markii dhulgariirku uu ku dhuftay arooryadii hore ee Isniinta.

Hay’adda Caafimaadka Adduunka ee WHO ayaa ka digtay in tirada dadka ku dhintay musiibadaasi ay aad u sii kordhi karto maadaama kooxaha gurmadka degdega ay suuragal tahay inay soo helaan dad kale.

Kooxaha samatabixinta ayaa dardargelinaya baadigoobka ay ugu jiraan inay soo helaan dad ka badbaaday dhibaatada halkaas ka dhacday.

KUMUU AHAA MADAXWEYNIHII  HORAY DILKA U  GEYSTAY  EE HADDA GEERIYOODAY

Xirfadda siyaasadeed ee Pervez Musharaf, oo ahaa taliyihii ugu dambeeyay ee militariga Pakistan, ayaa lagu qeexaa xagjirnimo.

Ka dib markii uu xukunka ku qabsaday afgambi 1999-kii, Musharaf waxaa uu wajahay tiro isku dayo dil ah oo uu ka badbaday, isaga oo dhexda u galay safka hore ee halganka u dhexeeya Islaamiyiinta xagjirka ah iyo reer galbeedka.

Waxaa xusid mudan, in uu isbahaysi la samaystay Maraykanka, isaga oo ku tilmaamay in uu ka caawiyay casriyaynta Pakistan iyo horumarinta dhaqaalaha.

Balse sannadkii 2008-dii, Musharraf waxa uu guul darro kala kulmay doorashadii waddankaas ka dhacday waxaana qasab looga saaray xafiiska. Mihnadiisa siyaasadeed waxay ugu dambeyntii ku dhammaatay ceeb iyo xarig: waxaa lagu xukumay khiyaano qaran iyo dil isagoo maqan 2019kii.

Waxaa xusid mudan, in uu isbahaysi la samaystay Maraykanka, isaga oo ku tilmaamay in uu ka caawiyay casriyaynta Pakistan iyo horumarinta dhaqaalaha.

Balse sannadkii 2008-dii, Musharraf waxa uu guul darro kala kulmay doorashadii waddankaas ka dhacday waxaana qasab looga saaray xafiiska. Mihnadiisa siyaasadeed waxay ugu dambeyntii ku dhammaatay ceeb iyo xarig: waxaa lagu xukumay khiyaano qaran iyo dil isagoo maqan 2019kii.

CARRUURTA UK OO LA OGAADAY KHATARTA UU KU HAYO TALEEFOONKA

Madaxa shirkadda telefoonnada Samsung ee UK ayaa sheegay in gabadhiisa uu telefoonkeedii u horreeyay u iibiyay markii ay 11 jir ahayd.

“Shakhsiyan, ma jecli in carruurta da’da yar la siiyo teleefoon.

Waalidiinta ayaa leh go’aanka xilliga ay carruurtooda telefoon u iibinayaan,” ayuu yiri James Kitto.

Waxa uu intaa raaciyay in da‘ kasta oo qofka uu ku qaato telefoonka, arrinta muhiimka ah ay tahay in ay ka badbaadaan xumaanta iyo dhibaatada taalla internet-ka.

Xafiiska tayada waxbarashada ee UK ayaa sheegay in qaar badan oo kamid ah carruurta dhigata dugsiyada hoose ee dalkaas ay haystaan telefoonnada casriga ah.

 

Carruur ay da’doodu tahay 9 jir ayaa telefoonnadooda ka daawada muuqaallada galmada, sida lagu ogaaday daraasad laga sameeyay UK.

BOOLIS HOWSHIISA KU JIRO OO TUUGO MOOBILKIISII KA DAFTAY

 

Dadka adeegsada baraha bulshada ee caasimadda Nairobi ayaa si weyn u hadal haya fal burcadeed ka dhacay xaafadda Kasarani, xilli rag tuugo ah ay telefoon ka dafeen nin boolis ah.

Muuqaal ay duubeen kaameradaha CCTV ayaa muujinaya nin ka tirsan booliska wadooyinka oo kala hagaya gawaari kadibna ay telefoon uu ku hadlayay ka dafeen saddex nin oo mooto saaran.

Muuqaalka ayaa si weyn loogu wadaagay baraha bulshadda ay kuwada xiriirto.

Arrintan ayaa ka fajicisay dad badan oo siyaaso kala duwan uga hadlay falkaas.

GABADH SHEEGTAY IN AY NAFTEEDA LAMAANE LA TAHAY

Emma Watson waxay sheegtay in ay dareentay “Walwal iyo walaac” ka dib markii 30 sano ay gaartay, sababtoo ah cadaadis weyn ayaa ku soo kordhay markii da’daas ay gartay.

Waa jilaa caan ah taas oo 30 sano ay u buuxsantay bishii April ee sannadkan. Waxay sheegtay in ay ka carootay “qulqulka farriimaha iska soo daba dhacayay” ee lagu weydiinayay waxay tahay guusha ay gaartay, mar haddii 30 jir ay noqotay.

“Haddii aanan lagu guursan, haddii canug aadan haysan… Waxaa jiro walwal aan qiyaas lahayn,” ayey sheegtay.

Laakiin Emma waxay tilmaamtay in ay tahay iskaabulo faraxsan, taas oo ay ku tilmaamtay “in ay lammaane la tahay nafteeda”.

AALADDA FACEBOOK OO LA OGAAADAY IN AANAY CAAFIMAADKA U WANAAGSANAYN

Inaad waqti badan aad ku jirtid baraha bulshada ayaa waxay kuu keeni kartaa masayr iyo inaad ku faraxsanaan waydo noloshaada, ayay sheegtay daraasaad cusub.

Daraasaada ay samaysay Jaamacada Copenhagen ayaa sheegaysa in isticmaalka barta bulshada ay keenayso dareen masayr.

Waxay gaar ahaan ka digtay dhibka ka imanaya fiirinta barta bulshada oo aan lahayn xiriirka.

Daraasaadka ayaa ku talinaya in laga nasto barta bulshada.

Daraasada oo ay ka qayb qaateen 1,000 qof oo u badan dumar, ayaa sheegtay in “isticmaalka badan ee barta bulshada sida Facebook ay kuu keenayso dhib caafimaadkaaga maskaxda iyo sida aad ugu faraxsan tahay noloshaada”.