WARGEYSKA DALKA WAA WEHELKAAGA

Marxaladdii Ka Dib Burburkii Dowladdii Dhexe ee Soomaaliya.

Xiligan Waxay Saxaafadda Soomaaliyeed Ku begantay Waqti aan dowlad Dhexe oo Xooggan aysan dalka Ka jirin, waxay Ku soo Beegantay Qaran Bur-buray iyo Bulsho bahalowday oo aan kala gaar qaadaneynin,eed joogto ah oo la Xirrirta  Qoraalladooda oo markasta macamiishu ay Dhaliilsanyihin

Dhinaca Kale, waxay la soo Kulmeen Xilli saxaafaddu uu soo gaaray farsamo Casri Ah ee Adeegsiga saxaafadda taasoo ay nasiib Ugu yeesheen inay Si Fudud uga faa’iideystaan Farsamda Casriga ee Saxaafadda.

Howlaha Saxaafaddu, wa Arrimo ubaahan xeelad iyo xirfad Aqoon saxaafadeed, si la isaga ilaaliyo Waxkasta oo waxyeeleyn kara Hbasocdkii saxaafadda .

Dhaliishu ma reebana balse, dhib abuurista ayaa ka daran Dhaliil yar oo laga indho qabsan kara, oo si kama Ama aqoon darro ku Dhacday.

Si kastaba ha ahaatee, waxaa  Muhiim ah in Saxaaddu Ka Shaqeyso horumarinta danaha guud ee Dalka iyo Bulshada, oo dan Shaqsi gaar ah ka leexin danihii guud ee dalkaaga iyo Dadkaaga.

Warbaahinta waxaa ugu facweyn Wargeysyada  iyaga oo ahaa Isha kaliya oo laga xigan jiray xogaha iyo waxa  caalamka ku shaacsan.

Soomaaliya waxaa ay qeyb ka aheyd  wadamada uu saameynta xooggan ay ku la haayeen Wargeysyada waxaana aqrisan jiray dad badan oo Soomaaliyeed.

Inta aysan Soomaaliya xoriyadda qaadan waxaa soo bixi jiray Wargeysyo ku qoran afaf qalaad waxaa ayna dadka ula imaan jireen dadka wax yaqaanno si loogu aqriyo dadka aan garaneyn afafka qalaad.

Taariikhda ay soo mareen Wargeysyada Soomaaliyeed waa mid xasuus iyo dib u gocosho leh, Wargeysyada ayaa qiimo ku dhex lahaa bulshada wax aqriso.

“ 196-1970 dalka waxaa ka soo bixi jiray afar Wargeys oo shisheeye ay leeyihiin, waxaa ayna ku soo bixi jireen afafka Talyaaniga iyo Ingiriiska waxaa mid la dhihi jiray Somali News”.

Teknoloojiyadda uu caalamku ku tallaabsaday Soomaaliya waxaa ay uga dhigantahay mid yareysan aqriska Wargeysyada waxaana dad aan faro badneyn ay weli ku faro adeygayaan aqriska Wargeysyada.

Maxay yihiin wargeysyada ugu muhiimsan adduunka?

Maanta waxaan la kulmi doonaa wargeysyada ugu muhiimsan adduunka. Aynu ku bilowno sheegista The New York Times, wargeys maalinle ah oo lagu daabaco magaalada New York, oo laga qaybiyo Maraykanka iyo dalal kale oo badan. Waxaa xusid mudan in joornaalka la aas aasay sanadkii 1851. Waxaa loo arkaa inuu yahay wargeys aan qiimo lahayn oo ka jira dalka Mareykanka.

The Guardian-ka waa wargeys Ingariis ah oo la daabacay Isniinta ilaa Sabtida iyadoo loo eegayo qaabka Berlin. Wargeysku waxaa la aasaasay 1821 wuxuuna saldhigiisu yahay magaalada London. Tifaftirayaasha wargeyskan ayaa inta badan u janjeera dhanka bidix. Sida xaqiiqda xiisaha leh, waxaan kuu sheegeynaa inay tahay wargeyska kaliya ee Ingiriiska ee heer qaran ee daabaca midab ahaan.

El Daily Mail waa wargeys Ingriis ah, oo loo arko inuu yahay tabloid. Waxaad xiiseyn doontaa inaad ogaato inay tahay wargeyska labaad ee loogu akhriska badan yahay Ingiriiska, marka laga soo tago The Sun. Wargeyska waxaa la aasaasay 1896.

The Wall Street Journal waa wargeys maalinle ah oo maaliyadeed oo ka soo baxa dalka Mareykanka, oo la aasaasay sanadkii 1889. Xaruntiisuna waa magaalada New York oo u janjeera waa muxaafid.

Washington Post ayaa waa wargeys Mareykan ah, oo loo arko inuu yahay wargeyska ugu weyn uguna da’da weyn Washington DC. Wuxuu caan ku yahay warbixintiisa Aqalka Cad, Koongaraska, iyo dhinacyada kale ee dowladda Mareykanka.

Maalintii Dadka waa wargeys ka tirsan xisbiga shuuciga xukuma ee Shiinaha, oo lagu daabaco aduunka oo dhan. Marka lagu daro luqaddiisa ugu weyn ee Shiinaha, waxay leedahay daabacado Ingiriis, Jabaan, Faransiis, Isbaanish, Ruush, Carabi, iyo Kuuriya. Wargeysku wuxuu bixiyaa macluumaad toos ah oo ku saabsan siyaasadaha iyo aragtida Xisbiga.

WD: Cabdisalaan M. Yaasiin